Szkolenie ratowników wodnych – co musisz wiedzieć, zanim zapiszesz się na kurs?
Rozważasz przekucie swojej pasji do pływania w zawód? Zanim zapiszesz się na kurs ratownika wodnego, warto poznać wymagania, program szkolenia i realia pracy. Dzięki temu świadomie podejmiesz decyzję o tym zajęciu. Co trzeba wiedzieć szkoleniu ratowników wodnych?
Kurs ratownika wodnego – kto może wziąć udział?
Ratownikiem wodnym nie można zostać „ot tak”. Osoby pełniące tę funkcję odpowiadają za cudze życie, a więc potrzebują solidnego przygotowania. Jakie kwalifikacje musi zdobyć ratownik wodny? Kurs oraz egzamin to podstawa. Wszystkie zasady reguluje Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 roku w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym1.
Kurs ratownika wodnego jest przeznaczony dla osób pełnoletnich, ale prawo dopuszcza, aby uczestnik miał 17,5 roku w dniu egzaminu końcowego, który składa się z części teoretycznej i praktycznej. Kurs musi obejmować przynajmniej 63 jednostki dydaktyczne.
Najważniejsze wymagania dla kandydatów to:
- bardzo dobra kondycja fizyczna,
- znakomite umiejętności pływackie,
- odporność psychiczna i umiejętność szybkiego reagowania w sytuacji zagrożenia.
Jeśli spełniasz te kryteria, być może warto rozważyć ratownictwo. Szkolenie zapewni Ci przygotowanie do egzaminu i zdobycie podstawowych kwalifikacji.

Jak wygląda szkolenie ratowników krok po kroku?
Program jest intensywny i łączy teorię z praktyką. Typowe szkolenie obejmuje:
- teorię – przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa na obszarach wodnych, zasady organizacji kąpielisk i pracy ratowników;
- zajęcia praktyczne – m.in. skoki ratownicze, holowanie tonących, pływanie ze sprzętem i bez, prowadzenie akcji indywidualnych i zespołowych;
- egzamin końcowy – sprawdzian wiedzy oraz umiejętności praktycznych.
Wszystkie kursy ratownicze w Polsce mają podobny program, którego zadaniem jest przygotowanie do pracy zarówno na plaży, jak i w obiektach zamkniętych. Dostępne oferty różnią się jednak sposobem prowadzenia zajęć oraz doświadczeniem i postawą instruktorów. Warto wziąć to pod uwagę, zanim zapiszesz się na kurs ratownika wodnego.
Ile kosztuje kurs ratownika i co obejmuje cena?
Ile kosztuje kurs ratownika? Cena zależy przede wszystkim od lokalizacji i jakości szkolenia. Koszt waha się zazwyczaj od ok. 1300 do 2000 zł. Warto pamiętać, że:
- dodatkowe uprawnienia (np. patent sternika motorowodnego, kurs nurkowania) mogą podnieść koszt;
- cena nie powinna być jedynym kryterium – ważniejsze są poziom kursu i doświadczenie kadry;
- dany podmiot uprawniony do wykonywania ratownictwa wodnego powinien zapewniać zajęcia praktyczne w realnych warunkach – dobrze jest to sprawdzić.
Jak wygląda egzamin, którym kończy się kurs ratownika wodnego?
Końcowy egzamin teoretyczny obejmuje 30 pytań testowych jednokrotnego wyboru. Aby go zaliczyć, należy zdobyć co najmniej 80% punktów (minimum 24 poprawne odpowiedzi).
Egzamin praktyczny odbywa się na pływalni oraz zbiornikach otwartych z naturalną linią brzegową. Obejmuje 7 zadań:
- przepłynięcie dowolnym stylem pływackim 400 m w czasie nie dłuższym niż 8 min,
- przepłynięcie 25 m pod lustrem wody z wydobyciem dwóch przedmiotów leżących w odległości od 2 m do 2,5 m po obu stronach linii płynięcia,
- przepłynięcie stylem ratowniczym (z głową nad powierzchnią wody) dystansu 50 m w czasie poniżej 55 s,
- przepłynięcie w czasie nie dłuższym niż 2 min 40 s ratowniczą łodzią wiosłową lub kajakiem za pomocą dwóch wioseł dystansu 75 m w linii prostej do boi (pławy), dopłynięcie do niej rufą i powrót do miejsca startu za pomocą jednego wiosła,
- przeprowadzenie symulowanej akcji ratowniczej, polegającej na przepłynięciu dystansu co najmniej 20 m, wydobyciu manekina położonego na dnie i na holowaniu go w pasie ratowniczym do brzegu na dystansie 20 m,
- holowanie tonącego bez przerwy i na zatrzymaniu na dystansie 150 m (trzy sposoby holowania – każdy po 50 m),
- wyciągnięcie na brzeg o wysokości co najmniej 30 cm od lustra wody lub na pokład łodzi osoby poszkodowanej i ułożenie jej w pozycji umożliwiającej udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy.
Jak zostać ratownikiem – dodatkowe wymagania
Uprawnienia, jakie zapewnia kurs ratownika wodnego, to podstawa. Jeśli jednak chcesz podjąć pracę tym zawodzie, musisz mieć też inne kwalifikacje. Są to:
- ukończony kurs kwalifikowanej pierwszej pomocy – uwaga: kwalifikowana pierwsza pomoc wykracza poza zakres zwykłej pierwszej pomocy, obejmując bardziej zaawansowane procedury i wykorzystanie specjalistycznego sprzętu;
- zdobycie co najmniej jednej z innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym – mogą to być np. patent sternika motorowodnego, patent żeglarski, ukończony kurs nurkowania, trenera lub instruktora pływania, świadectwo operatora urządzeń radiowych itp.
- przynależność do podmiotu uprawnionego do wykonywania ratownictwa wodnego
Co ważne, dodatkowe kwalifikacje mogą być dowolne, niezależnie od miejsca podjęcia pracy jako ratownik wodny – możesz zatem zostać ratownikiem na pływalni krytej, mając patent żeglarski. Istnieją różne kursy i szkolenia wodne, które pozwalają zdobyć niezbędne uprawnienia.
